به گزارشای پی اس، در اواسط دهه ۱۹۸۰ که چین میراث کمونهای خلق را برچید، دولت مرکزی مسئولیت تامین مالی آموزش را به دولتهای محلی واگذار کرد.
پکن با این کار ضمن سلب مسئولیت تامین منابع مالی برای آموزش، اهداف بلندپروازانهای برای کاهش بیسوادی و فراهمآوری ۹ سال تحصیلات اجباری تا پایان قرن گذشته تعیین کرد.
در مناطق فقیر مانند استان سیچوان که زمین لرزه بعد از ظهر ۲۳ اردیبهشت آن را ویران کرد، دولت محلی منابع مالی کافی برای تامین حقوق معلمان و ساختن مدارس جدید در اختیار نداشت.
از این رو، مقامات محلی به دریافت کمک و وام روی آوردند. کمبود بودجه سبب شد تا مدارس بدون طراحی استاندارد، نظارت و کنترل کیفیت ساخته شوند.
یک مهندس عمران در این باره گفت: در صنعت ما مثلی وجود دارد به این مضمون که پل طلاست، جاده نقره و مدارس بدتر از آهن قراضه.
پیمانکاران پول بسیار کمی از ساختن مدرسه در میآورند و اغلب سود خود را از کم کردن مصالح ساختمانی به دست میآورند.
اما تحقیق دفتر حسابرسی چین حاکی از آن است که بیش از ۸۵ درصد بودجه ساخت مدارس در استان سیچوان حیف و میل شده است. براساس یک آمار بیش از ۷.۵ میلیارد پوند در این بین بهطور اصولی هزینه نشده است.
کل خسارت این زلزله حدود ۳۸ میلیارد پوند برآورد شده است. کارشناسان معتقدند در ساختمان بسیاری از مدارس ویرانشده از تیرآهنهای تحکیمکننده استفاده نشده بود.
زمین لرزه ۸ ریشتری اردیبهشت باعث ویرانی تعداد بیشماری مدرسه در سراسر استان سیچوان شد.
مقامات آموزشی این استان میگویند بیش از ۷ هزار کلاس درس در این حادثه منهدم شد.
از آنجایی که زمین لرزه حدود ساعت ۱۴:۳۰ رخ داد، بیش از ۱۰ هزار دانشآموز و آموزگار در همان لحظات اولیه جان خود را از دست دادند یا بعداً زیر آوار تلف شدند.
از زمان این فاجعه، والدین داغدیده با برگزاری تظاهرات و سایر اقدامات کوشیدهاند مقامات محلی را زیر فشار بگذارند که چرا این همه مدرسه به تلی از خاک بدل شد، در حالی که آپارتمانهای مجاور و ادارات دولتی سر پا باقی ماندند. آنان در شهرهای مختلف فریاد برآوردهاند و تهدید به شکایت از دولت کردهاند.
جیابائو نخست وزیر چین این زمین لرزه را شدیدترین حادثه طبیعی این کشور در تاریخ چین معاصر خواند. شاید یک علت این گفته تعداد غیرعادی و زیاد بچههای کشته شده در این واقعه باشد.
مقامات محلی ابتدا اجازه دادند والدین سوگ خود را نشان دهند و قول تحقیقات دادند، اما حالا میکوشند با تداوم اعتراضها مقابله کنند و از بحث علنی درباره فساد و ساخت و ساز سست جلوگیری کنند.
بسیاری از مطبوعات سیچوان رفتار انسانی را یکی از عوامل سببساز تلفات سنگین این زلزله عنوان کردهاند. در جریان این حادثه حدود ۹۰ هزار نفر کشته یا ناپدید و ۵ میلیون نفر بیخانمان شدند.
شماری از کسانی که انگشت اتهام را به خاطر سهلانگاری در مدیریت آموزش به سوی دولت اشاره رفتهاند، بازداشت شدهاند.
از جمله یک معلم بازنشسته که مقالات زیادی درباره وضعیت نامساعد مدارس روستایی نوشته و در سایتهای اینترنتی منتشر کرده بود، توسط پلیس چین بازداشت شد.
یک کارشناس حقوقی نیز که به والدین داغدار برای شکایت کمک میکرد، به اتهام داشتن اسرار دولتی بازداشت شد.